کمکهای اروپائیان و آمریکائیان به آشوریان و ارامنه پناهنده به آذربایجان در جنگ جهانی اول

دکتر توحید ملک زاده دیلمقانی [e-mail] 

به دنبال کوچ و استقرار آشوریها در اورمیه و سلماس کمکهای میسیونهای داخل و کشورهای متبوعشان به فراریان آشوری شروع شد. رئیس فرقة پرسبیترین presbiteriyen ، رابرت اسپیر R.speer  کمیته آمریکایی آشوری ACASR  را تشکیل داد. این کمیسیون با در دست داشتن آمار از میسیونر ها و کنسولهای خارجی در آذربایجان و ارتباط تنگاتنگ با آنان به یاری آشوریها شتافت. کنسول آمریکایی در تبریز گوردون پادوک Gordon paddok  و دکتر شد در اورمیه با دقت زیاد رهبری عملیات کمک به آشوریها را بر عهده داشتند.

Persian war relief comitee  نیز یک  تشکیلات کمک امریکایی به آشوریها بود. رابرت اسپیر با تمام نهادها و سازمانهای امداد رسانی آمریکایی در ارتباط بود.  در شعبة نیویورک این سازمان دو آشوری به نامهای اسحاق یونان و آبراهام یونان به شدت فعالیت می کردند. در زمان جنگ گزارشهای ارسالی به امریکا را به انگلیسی ترجمه و چاپ می کردند. اینان با مستشار دولت در وزارت امور خارجه جیمز برایس james bryce  در ارتباط تنگاتنگ بودندو وظیفة یک متحد کوچک برای متحدین و علیه عثمانی را بخوبی انجام        می دادند.  همکار انگلیسی برایس ،آرنولد توین بی که یک  ارمنی پرست تمام عیار بود نیز در تهییج افکار عمومی علیه عثمانی و بر له ارمنه و آشوریها نقش عمده ای داشت. خاطرات سورمه خانم  خواهر مارشیمون در سال 1920 در لندن به یاری وی چاپ شد.

دلار	70.144	Persian war relief committee
دلار	157.110	َََAmerican committe (ACASR)
دلار	4.820	(ACASR) Assyrian Relief

با تلاشهای اسپیر از اکتبر 1915 تا دسامبر 1916 کمکهای زیر به ملتجی های آشوری جمع شد:

 

 

 

رهبر تقسیم کمکهای میسیونرها نیز مک دووال MC Dowall نام داشت. این کمکها عبارت بود از ارزاق ، لباس، رخت خواب و پتو، اشیاء خانه، گندم وحبوبات و لوازم طبی. روسها نیز با تشکیل کمیته حمایت از ارامنه و ارسال کمکهایشان به  نیکیتین کنسول روس در اورمیه کمکهای لازمه را می فرستادند. روسها حدود سی و پنج هزار روبل و هفت هزار دست لباس و پتو و لوازم طبی مختلف به اورمیه و سلماس فرستادند.

به یاری ACASR  جمعی از آشوریها به آمریکا کوچانده شدند. خرج سفر آنها را نیز ACASR  تأمین   می کرد.

 

کمک به ارامنه و آشوریها محدود به میسیونرهای مسیحی نبود. دول اروپایی و آمریکا نیز در صدر نهادهای کمک کننده به پناهندگان مسیحی قرار داشتند. در اکتبر 1917 بیانیه ای از سوی ویلسوون رئیس جمهور آمریکا خطاب به مردم امریکا صادر شد:

دعوت برای حمایت از ارامنه و آشوریها

به ملت آمریکا

رئیس جممهور ویلسون،  10 اکتبر 1917

یکسال قبل بر اساس قوانین قبول شده در سنا و مجلس کنگره امریکا ، برای کمک به ارامنه و آشوریهای محتاج کمک، کمکهایی جمع آوری کردیم. چندی قبل تمام کنسولهای آمریکا از شرق برگشتند. انان در زمستان سال قبل از نجات جان هزاران انسان خبر دادند. اگر امریکا زمستان امسال نیز کمک نکند تمام انها از گرسنگی خواهند مرد. بر اساس خبرهای دریافتی بیش از چهل هزار کودک یتیم سوای از زنان کودک دار بی سرپرست وجود دارد وضع آنقدر وخیم است که برای کمک به آنها لازم است. به نام کمیته حمایت از ارامنه و آشوریها از مردم انسان پرور و حساس آمریکا خواستار اعطای کمکهای مردمی هستیم. کمکها یا به صلیب سرخ آمریکا در واشنگتن یا به کمیته آمریکایی حمایت از ارامنه و آشوریها می تواند ارسال شود.

وودروف ویلسون

 

پیام تشکر مارشیمون به کمک کنندگان آشوریها

به دنبال کمکهای وسیع جهانی به اشوریها مارشیمون در 25 اوریل 1916 پیام تشکری خطاب به سازمان کمکهای انگلیس در لندن فرستاد:

اگر چه از مدتها قبل باید این مکتوب را می نوشتیم اما به جهت ضمیمه کردن لیست اسامی کمک شوندگان جدید  می بایست کمی منتظر می ماندیم. امیدواریم این مکتوب به آدرس مورد نظرمان برسد.  چراکه از دیلمان پست سفارشی برای امریکا و انگلیس وجود ندارد. مخصوصاً به روسیه تشکر زیادی مدیون هستیم. برای ملتمان بزرگترین کمکها از روسها امد. لباس پول و دارو فرستاده شد. پول ارسالی از طرف شمارا به پناهندگان تیاری در باشقالا فرستادیم. قاطر کرایه کردیم. مسئول هدایای ارسالی از انگلیس و آمریکا اقای مک داول Mr. MCDAWEL  مقادیری گندم خرید. برای اشخاص مسئول خرید غذا مقداری پول دادیم. ععلیرغم کمکهای دریافتی از روسیه ، انگلیس و آمریکا ، مردمانمان در قحطی زندگی می کنند حالا هم ملتم از گرسنگی می میرد. هر روز صدها نفر به منزلمان می آید چه کسی می تواند   در ها را به روی انها ببندد.

حال یک بیماری تازه و مسری به میان آمده است. این بیماری پاهای افراد را سیاه و متورم می کند. این مریض نمی تواند بدون کمک یکی دیگر حرکت کند.  در باشقالا خانواده هایی هست که جز نان چیزی نخورده اند. شانس زندگی اینها بسیار کم است. برای زندگی یک فنجان شیر لازم دارند اما کسی شیر ندارد. آقای مک داول برای کسانی که قادر به کار هستند تخم و بذر می دهد اما بقدر کافی گاو برای شخم زدن نداریم. روسها می خواهند کمک کنند اما کمکشان کمی دیر است. در این بین نمی دانیم چه کنیم.

امیدواریم حال و روزگار ما را به مسیحیان آمریکا اطلاع دهید . سورمه قبلاً چیزهایی نوشته بود اما از رسیدن نوشته های وی اطلاعی نداریم. امیدوارم روزی خبری از شما به دستمان برسد. ربمان عیسی مسیح پشتیبان شما باشد.

 

---